Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

suffundō (sub-f-)

  • 1 suffundō (sub-f-)

        suffundō (sub-f-) fūdī, fūsus, ere,    to pour below, pour into, pour upon, overspread, suffuse, infuse: animum esse cordi suffusum sanguinem: intumuit suffusā venter ab undā, i. e. from dropsy, O.: lumina rore (i. e. lacrimis), O.: lingua est suffusa veneno, O.: calore suffusus aether, intermingled: Littera suffusas quod habet lituras, blurred, O.: virgineum ore ruborem, cause to blush, V.: suffunditur ora rubore, O.: minio suffusus, stained, Tb.: Masinissae rubor suffusus, L.—Fig.: animus nullā in ceteros malevolentiā suffusus, with no vein of malice.

    Latin-English dictionary > suffundō (sub-f-)

  • 2 suffundo

    1. suffundo, (āvī), ātum, āre (sub u. fundo, āre), untergründen = unterbauen, domos paululum modo lapidibus, Varro sat. Men. 524.
    ————————
    2. suffundo, fūdī, fūsum, ere (sub u. fundo, ere), I) untergießen, 1) einen Stoff unter etwas gießen, unterhalb gießen od. fließen lassen, unterlaufen lassen, a) Flüssigkeiten: liquamen, Apic.: vinum salutare, Macr.: aqua suffunditur, fließt unten, Sen.: sanguis cordi suffusus, das unter dem Herzen strömende Blut, Cic.: intumuit suffusa venter ab unda, von dem darunter befindlichen Wasser, von der Wassersucht, Ov.: sanguis oculis suffusus, unterlaufenes Blut, Plin.: suffusa bilis, unterlaufene Galle, Gelbsucht, Plin. – Sprichw., aquam frigidam subdole suffundere, k.W. untergießen = jmd. verleumden, auf jmd. schmähen, Plaut. cist. 35. – b) Röthe od. Blässe (im Gesicht) unterlaufen lassen, virgineum ore ruborem, jungfräulich erröten, Verg.: rubor Masinissae suffusus est, trat Röte ins Gesicht, Liv.: mediā, colluctatione (mitten im Todeskampfe) animae sese affligenti rubor primum, deinde pallor suffunditur, verbreitet sich über den Sterbenden erst Röte, dann Blässe, Sen.: pallor deinde suffusus est (Blässe überzog ihn [den Halbtoten]), et totum propemodum corpus vitalis calor liquit, Curt. – 2) etwas von etw. unterlaufen lassen = benetzen, färben, auch mit etwas versehen, bedecken, erfüllen, a) übh.: lanae crebro suffusae, Plin.: aether calore suffusus, Cic.: lingua est suffusa veneno, ist unterlaufen, Ov.: suffusus lumina rubrā
    ————
    flammā, mit feurigem Rot, Ov.: littera suffusas quod habet maculosa lituras, verwischte Stellen, Ov.: lacrimis oculos suffusa nitentes, Verg.: oculi suffusi cruore, mit Blut unterlaufen, Plin.: minio suffusus, gefärbt, Tibull.: imbecillos oculos esse scias, qui ad alienam lippitudinem et ipsi suffunduntur, selbst überlaufen (sich mit Tränen füllen), Sen.: felle suffusi, Gelbsüchtige, Plin.: omnia suffundens nigrore, Lucr.: caelum caligine, Lucr. – bildl., oculi suffusi voluptate, Quint.: sales suffusi felle, beißender, hämischer Witz, Ov.: animus nullā in ceteros malevolentiā suffusus, das keine Ader von Übelwollen gegen andere in sich hat, Cic. – b) mit Röte (im Gesicht) überziehen, suffunditur ora (im Gesicht) rubore, Ov.: in ore impudentia multo rubore suffusa, Plin. pan.: vultum rubore suff., rot werden, Pacat. pan.: u. Hieron.: multo pudore (Schamröte) suffundi, Plin. pan.: u. bl. suffundere alqm, schamrot machen, Hieron.: suffundi, schamrot werden, erröten, Tert. – II) an od. auf od. in etwas hingießen, zugießen, aufgießen, eingießen, mare vinis, Meerwasser in die Weine, Plaut.: aquulam, Plaut.: merum, Ov.: merum in os mulae, Colum. – Varro r.r. 2, 8, 4 lese ich ut cibo suffulciamus vires (vgl. Colum. 6, 24, 4 nisi cibis fulta est [bos]; u. Sen. ep. 95, 22 vino fulcire venas cadentes).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > suffundo

  • 3 suffundo [1]

    1. suffundo, (āvī), ātum, āre (sub u. fundo, āre), untergründen = unterbauen, domos paululum modo lapidibus, Varro sat. Men. 524.

    lateinisch-deutsches > suffundo [1]

  • 4 suffundo [2]

    2. suffundo, fūdī, fūsum, ere (sub u. fundo, ere), I) untergießen, 1) einen Stoff unter etwas gießen, unterhalb gießen od. fließen lassen, unterlaufen lassen, a) Flüssigkeiten: liquamen, Apic.: vinum salutare, Macr.: aqua suffunditur, fließt unten, Sen.: sanguis cordi suffusus, das unter dem Herzen strömende Blut, Cic.: intumuit suffusa venter ab unda, von dem darunter befindlichen Wasser, von der Wassersucht, Ov.: sanguis oculis suffusus, unterlaufenes Blut, Plin.: suffusa bilis, unterlaufene Galle, Gelbsucht, Plin. – Sprichw., aquam frigidam subdole suffundere, k.W. untergießen = jmd. verleumden, auf jmd. schmähen, Plaut. cist. 35. – b) Röthe od. Blässe (im Gesicht) unterlaufen lassen, virgineum ore ruborem, jungfräulich erröten, Verg.: rubor Masinissae suffusus est, trat Röte ins Gesicht, Liv.: mediā, colluctatione (mitten im Todeskampfe) animae sese affligenti rubor primum, deinde pallor suffunditur, verbreitet sich über den Sterbenden erst Röte, dann Blässe, Sen.: pallor deinde suffusus est (Blässe überzog ihn [den Halbtoten]), et totum propemodum corpus vitalis calor liquit, Curt. – 2) etwas von etw. unterlaufen lassen = benetzen, färben, auch mit etwas versehen, bedecken, erfüllen, a) übh.: lanae crebro suffusae, Plin.: aether calore suffusus, Cic.: lingua est suffusa veneno, ist unterlaufen, Ov.: suffusus lumina rubrā flammā, mit feurigem Rot, Ov.: littera suffusas quod habet maculosa lituras, verwischte Stellen, Ov.: lacrimis oculos suffusa nitentes, Verg.: oculi suffusi cruore, mit Blut unterlaufen, Plin.: minio suffusus, gefärbt, Tibull.: imbecillos oculos esse scias, qui ad alienam lippitudinem et ipsi suffunduntur, selbst überlaufen (sich mit Tränen füllen), Sen.: felle suffusi, Gelbsüchtige, Plin.: omnia suffundens nigrore, Lucr.: caelum caligine, Lucr. – bildl., oculi suffusi voluptate, Quint.: sales suffusi felle, beißender, hämischer Witz, Ov.: animus nullā in ceteros malevolentiā suffusus, das keine Ader von Übelwollen gegen andere in sich hat, Cic. – b) mit Röte (im Gesicht) überziehen, suffunditur ora (im Gesicht) rubore, Ov.: in ore impudentia multo rubore suffusa, Plin. pan.: vultum rubore suff., rot werden, Pacat. pan.: u. Hieron.: multo pudore (Schamröte) suffundi, Plin. pan.: u. bl. suffundere alqm, schamrot machen, Hieron.: suffundi, schamrot werden, erröten, Tert. – II) an od. auf od. in etwas hingießen, zugießen, aufgießen, eingießen, mare vinis, Meerwasser in die Weine, Plaut.: aquulam, Plaut.: merum, Ov.: merum in os mulae, Colum. – / Varro r.r. 2, 8, 4 lese ich ut cibo suffulciamus vires (vgl. Colum. 6, 24, 4 nisi cibis fulta est [bos]; u. Sen. ep. 95, 22 vino fulcire venas cadentes).

    lateinisch-deutsches > suffundo [2]

  • 5 frigidus

    frīgidus, a, um (frigeo), kalt, I) neutral, kalt, frostig, kühl (Ggstz. calidus), A) eig.: a) physisch, imber, Verg.: aqua, Quint. (vgl. suffundo): sub love frigido, in kalter Luft, Hor.: fr. rura, bereifte, Verg.: tecta, kalte Gemächer (weil die Bienen Sich nicht in ihnen aufhalten, sie also nicht erwärmen), Verg.: annus, kalte Jahreszeit, Winter, Verg.: flumen frigidius, Cic.: frigidissima loca, Caes. – subst., α) frīgida, ae, f. (sc. aqua), kaltes Wasser, Plaut., Cels. u. Suet. – β) frīgidum, ī, n. das Kalte, Ggstz. calidum, Col. 3, 12, 3, Ggstz. fervens, Apul. de dogm. Plat. 1, 17: Plur. frigida, Ggstz. calida, Cic. de rep. 3, 13. Ov. met. 1, 19, Ggstz. ferventia, Apul. de mund. 21; u. insbes. Plur. frigida = kalte Gegenden (Striche), Ggstz. calida, Plin. 21, 36: ebenso frigidissima, Ggstz. calidissima, Plin. 15, 3. – b) animalisch, anguis, Verg.: caput et pedes et manus, Cels.: alii sunt calidi alii frigidiores, Cels. – v. Sterbenden, Verg. u. Ov.: frigida leto lumina, todeskalte, Verg.; frigidus artus (an den Gl.), Tac. – v. Erschreckenden, frigidus obstitit circum praecordia sanguis, Verg. georg. 2, 484: licet formidine turpi frigida corda tremant, Sil. 2, 339. – B) übtr.: 1) dem Gefühle od. der Tätigkeit nach ohne Feuer, kalt, schlaff, lässig, lau, matt u. dgl., ille lentus in dicendo et paene fr., Cic.: accusator frigidissimus, Cic.: equus fr. in Venerem, Verg.: u. so virgo non fr., Ov.: ardentem frigidus Aetnam insiluit, kaltblütig, Hor. – v. Lebl., in re frigidissima cales, in ferventissima friges, Cornif. rhet.: litterae, Cic.: solacia, Ov.: curarum fomenta, unwirksame, matte, Hor. – 2) dem geistigen Inhalt usw. nach frostig, matt, fade, trivial, calumnia, Cic.: ea (verba), quae sint frigidiora, Cic.: frigidi et arcessiti ioci, Suet. – res, negotia, gleichgültige, Plin. ep., u. so res parvae et frigidae, Gell. – leve ac frigidum sit his addere, Suet. – II) aktiv, kalt = Kälte, Frost, Schauer erregend, -bringend, v. Gestirnen, sidera, Ov.: Aquarius, Verg. – v. Fieber, febris, Plin.: quartana, Hor. – v. a. Zuständen, mors, Verg.: horror, Verg.: rumor, Schauer (Schrecken) erregendes, schauerliches, Hor. – / synk. frīdus, frīda, Corp. inscr. Lat. 4, 1291 u. dazu Zangemeister.

    lateinisch-deutsches > frigidus

  • 6 frigidus

    frīgidus, a, um (frigeo), kalt, I) neutral, kalt, frostig, kühl (Ggstz. calidus), A) eig.: a) physisch, imber, Verg.: aqua, Quint. (vgl. suffundo): sub love frigido, in kalter Luft, Hor.: fr. rura, bereifte, Verg.: tecta, kalte Gemächer (weil die Bienen Sich nicht in ihnen aufhalten, sie also nicht erwärmen), Verg.: annus, kalte Jahreszeit, Winter, Verg.: flumen frigidius, Cic.: frigidissima loca, Caes. – subst., α) frīgida, ae, f. (sc. aqua), kaltes Wasser, Plaut., Cels. u. Suet. – β) frīgidum, ī, n. das Kalte, Ggstz. calidum, Col. 3, 12, 3, Ggstz. fervens, Apul. de dogm. Plat. 1, 17: Plur. frigida, Ggstz. calida, Cic. de rep. 3, 13. Ov. met. 1, 19, Ggstz. ferventia, Apul. de mund. 21; u. insbes. Plur. frigida = kalte Gegenden (Striche), Ggstz. calida, Plin. 21, 36: ebenso frigidissima, Ggstz. calidissima, Plin. 15, 3. – b) animalisch, anguis, Verg.: caput et pedes et manus, Cels.: alii sunt calidi alii frigidiores, Cels. – v. Sterbenden, Verg. u. Ov.: frigida leto lumina, todeskalte, Verg.; frigidus artus (an den Gl.), Tac. – v. Erschreckenden, frigidus obstitit circum praecordia sanguis, Verg. georg. 2, 484: licet formidine turpi frigida corda tremant, Sil. 2, 339. – B) übtr.: 1) dem Gefühle od. der Tätigkeit nach ohne Feuer, kalt, schlaff, lässig, lau, matt u. dgl., ille lentus in dicendo et paene fr., Cic.: accusator frigidissimus, Cic.: equus fr. in Venerem, Verg.: u. so virgo non fr.,
    ————
    Ov.: ardentem frigidus Aetnam insiluit, kaltblütig, Hor. – v. Lebl., in re frigidissima cales, in ferventissima friges, Cornif. rhet.: litterae, Cic.: solacia, Ov.: curarum fomenta, unwirksame, matte, Hor. – 2) dem geistigen Inhalt usw. nach frostig, matt, fade, trivial, calumnia, Cic.: ea (verba), quae sint frigidiora, Cic.: frigidi et arcessiti ioci, Suet. – res, negotia, gleichgültige, Plin. ep., u. so res parvae et frigidae, Gell. – leve ac frigidum sit his addere, Suet. – II) aktiv, kalt = Kälte, Frost, Schauer erregend, -bringend, v. Gestirnen, sidera, Ov.: Aquarius, Verg. – v. Fieber, febris, Plin.: quartana, Hor. – v. a. Zuständen, mors, Verg.: horror, Verg.: rumor, Schauer (Schrecken) erregendes, schauerliches, Hor. – synk. frīdus, frīda, Corp. inscr. Lat. 4, 1291 u. dazu Zangemeister.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > frigidus

  • 7 frigidum

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidum

  • 8 frigidus

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidus

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»